Güneş Yanığı Ve Korunmanın 5 Altın Kuralı

Yazın en sık karşılaşılan sağlık sorunları arasında yer alan güneş yanığı, yaşam konforunu düşüren çok ciddi bir durumdur. Yanığın oluştuğu an ve geçen birkaç saatlik süre içerisinde herhangi bir belirtinin ortaya çıkmaması durumun ağırlaşmasına neden olur. Kızarıklıkla birlikte görülen; sıcaklık hissi, bölgeye dokununca acı ve yara oluşumu işin ciddiyetinin derecesi hakkında bilgi verir.

Yanık semptomları ilk 24 ve 48 saat içerisinde hızla ilerlerken daha sonra kademeli olarak yavaş yavaş azalacaktır. Deri üzerinde uzun süreli bir hasar oluşturan yanıklar, zaman içinde cilt kanserine yakalanma riskinin de artmasına neden olur. Güneş altında kalmak cilt yanıklarına neden olmasa da cildin normalden daha hızlı yaşlanmasının da sebebidir. Kahverengi lekelerden ciltte sarkmaya, kırışıklıklardan cilt kuruluğuna kadar pek çok sorunun kaynağında güneş yanığının yattığı unutulmamalıdır.

Güneş Yanığı Türleri Nelerdir?

Sadece kızarıklığın oluştuğu güneş yanıkları 1.dereceden adlandırılır. Kızarıklığa eşlik eden su kabarcıklarının olması halinde durum 2.derece yanık olarak tanımlanır. Isı, enerji, ışık ve aynı zamanda yaşam kaynağı olan güneşin zararlı etkilerinden korunmak uzun vadede derinin sağlıklı kalması açısından son derece önemlidir.

Güneş yanığı nedeni; derinin olması gerektiğinden fazla UVA, UVB ve UVC ışınlarına maruz kalmasıdır. Uzun süreli olarak UVA ışınlarına maruz kalan deri normalden daha hızlı bir şekilde yaşlanır. UVB ışınlarının fazlalığı halinde deride kızarıklık, şişme ve ağrı görülür. UVC ışınlarıysa diğer iki türe oranla daha masumdur ve özel bir korunma gerektirmez.

Güneş Yanığı Hangi Durumlarda Görülür?

Güneş altında giysi olması halinde dahi korumasız olarak uzun süreli kalınması güneş yanığının oluşma nedenleri arasında sayılabilir. Buna ek olarak;

* Güneş ışınlarının yeryüzüne çok dik indiği 11.00-16.00 saatleri arasında güneşlenmek

* Cildin güneşe karşı korumasız kalmasına neden olacak kozmetik kullanmak

* Uzun yolculuklarda güneş ışığının su veya kardan yansımasına maruz kalmak güneş yanığının görüldüğü diğer oluşumlardır.

Güneş yanığı oluşumunun diğer etkileri; deri rengi, güneşte kalınan süre, yansıma ve yaş faktörlerine göre değişir. Açık tene, renkli göze, sarı veya kızıl saça sahip olanların güneş yanığından olumsuz etkilenme riski esmerlere nazaran daha fazladır. Su ve ıslak giysilere ek olarak asfalt, kum, deniz ve kar enerjinin deride daha fazla yansımasına neden olur. Yükseklik 300 metre arttıkça güneşin etkisi de en az %5 oranında artış gösterir.

Güneş Yanığı Belirtileri

gunes-yanigi-2

Güneş yanığı kişiden kişiye değişik yakınmalara neden olur. Aniden ortaya çıkmayan sıkıntılar tedavinin gecikmesine de neden olur. Normalden daha gergin ve kızarık olan cilt birkaç gün içinde soyulmaya veya pul pul dökülmeye başlar. Güneşe maruz kalındıktan sonraki ilk 6 saat içinde ilk yakınmalar gözle görülür ve hissedilir. Süreç ilk 24 saat içinde dayanılmaz bir hale gelebilir. Şiddetli güneş yanığının oluşması halinde;

  • Deride ödem
  • Üşüme
  • 38 derecenin üzerinde ateş
  • Nefes alıp verme hızında artış
  • Halsizliğe eşlik eden susuzluk hissi
  • Mide bulantısı ve
  • Baş ağrısı görülür.

Güneş Yanığından Korunmanın 5 Altın Kuralı

  • Özellikle cildi hassas olan kişilerin güneş altında kaldıkları süreye özen göstermesi gerekir. Güneş ışınlarının yeryüzüne indiği 11.00-16.00 saatleri arasında güneş altında kalmamak alınacak en basit ve etkili tedbirler arasında sayılabilir.
  • Koruma faktörü en az 15 olan kozmetik ürünler kullanılmalıdır. Cilt tipi ve rengine uygun olarak koruma faktör sayısı ihtiyaca özel olarak artırılabilir.
  • Güneşe çıkılacağı zaman koruyucu giysiler kullanılmalıdır. Şapka, açık renk uzun kollu gömlek, şalvar tarzı bol altlar veya uzun şortlar yaz sezonunda tercih edilmesi gereken kıyafetlerdir. Gölgede kalındığı zamanlarda da güneş koruyucular kullanılarak gün boyu etkili ve bilinçli koruma sağlanabilir.
  • Güneş ışınlarının cilt dışında göze vereceği zarar unutulmamalı ve güneş gözlüğü kullanılmalıdır.
  • Dudaklar, omuz başları, dizler, ayak üstü ve eller güneşe en çok maruz kalan bölgeler olacağı için daha özenli bir şekilde korunmalıdır. Güneşe çıkacak olan kişilerin makyaj yapmaması tavsiye edilir.

Güneş Yanığı Nasıl Tedavi Edilir?

İlk olarak yanık olan bölgenin ılık suyla yıkanması tavsiye edilir. Doğal banyo ürünleri hissedilen kaşınmanın azaltılmasında etkilidir. Yanık bölgenin üzerine soğuk ve ıslak bezler konması acı ve ağrının azalmasını sağlar. Bu işlemin gün içinde birden fazla kere uygulanması son derece önemlidir. Yanık oluşumun ardından geçecek 2 gün boyunca en az günde 3 kere nemlendirici kremle cildi rahatlatmak ve aleo vera losyonu kullanmak önerilir. Deri üzerinde su toplanmışsa o zaman derinin enfeksiyon kapmaması için mutlaka bir uzmana danışılmalıdır. Oluşan kızarıklıklardan dışarıya sarı renkli bir sıvı akması halinde hekim kontrolünde ilaçlı merhemler kullanılabilir. Yanıklar oluştuğunda gün içinde sıvı alımının artırılması gerekir.

gunes-yanigi-3

Güneş yanığı tedavisinde bilinen ancak hatalı olan uygulamalar arasında; yanığa diş macunu sürmek, vücudu yoğurtla sıvamak ve kullanılan merhemi kalın bir katman halinde sürmek sayılabilir. Koruyucu losyonlarla bronzlaştırıcı yağları bir arada kullanmak ürünlerin etkilerinin yok olmasına neden olur. Bu durum ciddi bir faciayla sonuçlanabilir. Tıbbi etkisi bilinmeyen uygulamalar ciltteki enfeksiyon riskinin artmasına neden olabilir. Güneş yanığı oluşan hastalarda tam iyileşme 1 haftanın sonunda görülür.

Güneş kremi seçerken; bebek, çocuk ve yetişkinlerde farklı koruma faktörlü ürünler tercih edilmelidir. Yine bebek, çocuk ve açık tenli yetişkinlerde 30 koruma faktörlü ürünler kullanılmalıdır. Ürün içerikleri satın alınmadan önce incelenmeli ve içerikte herhangi bir ürüne karşı alerjik etki olup olmadığı kontrol edilmelidir. Suda da etkili koruma sağlayan water proof ürünler suya girmeden en az 20 dakika önce vücuda uygulanmalıdır.

Güneş Kremi Nasıl Kullanılır?

En önemli konu güneş kreminin güneş altında değil güneşe çıkmadan uygulanmasıdır. Bebeklerde kullanılacak krem için hekim önerisine başvurulmalıdır. Giysilerin koruma sağlamadığı bölgelerde daha yoğun bir kullanım gereklidir. Bebek ve çocuklar en fazla yarım saat güneşte korumalı olarak tutulabilir. Gölgelikli şapka, güneş kremi, hafif ve sık dokunmuş giysiler yaz aylarında mutlaka tercih edilmelidir. Mümkün olduğunca gün ortasında dışarıya çıkmamalı ve işlerin sabah erken ya da öğleden sonra saatlerinde halledilmesi gerekir. Su altında zaman geçiren çocuklar için mutlaka suya dayanıklı koruma kremleri kullanılmalıdır.

Bebeklerde Güneş Yanığı

Bebeklerde güneş yanığı ciddi sağlık sorunlarının yaşanmasına neden olabilir. Bebek ve çocuklarda cilt ilk yıllarda çok daha hassas ve ince yapılıdır. Bebeğin derisinde alerji yapmayacak ürünler ve mineral filtre içeren kremler daha kolay emilir ve etkisi daha net görülür. Kullanılan koruma kreminin etkisinin maksimum 4 saat olduğu unutulmamalı ve düzenli krem kullanımı yapılmalıdır. Kullanılacak güneş kreminin en az bir gün öncesinde kolda test edilmesi olası alerji risklerinin bertaraf edilmesi için kullanılabilir. Güneş ışınlarının istenmeyen etkilerinden korunma için etkili bir yöntem belirlenmelidir. Kış aylarında cilde gerektiği gibi bakmak ve ihtiyacı olan nem dengesini korumak yaz aylarında da konforun artması için son derece önemlidir.

Bir önceki yazımız olan Güneş Kremi Kullanımı Ve Faydaları başlıklı makalemizde güneş kremi faydaları, güneş kremi nasıl kullanılır ve güneş kreminin seçimi hakkında bilgiler verilmektedir.

Yorum Yap