Sosyal Medya Zararlı Mı Yararlı Mı?

Sosyal medya, özellikle son zamanlarda dünyaca en sık kullanılan platformlardandır. Sadece kişiler arasında bir iletişim şekli olmayıp, ticari, kültürel, sosyal, ekonomik ve siyasi konularında paylaşılıp, görüşler bildirildiği alanlar haline dönüşmüştür. Giderek çeşitlenen ve büyüme gösteren bu platform özellikle  yapılan yenilikçi uygulamalar ve tasarımlarla beraber daha fazla kullanıcı bulabilmiştir.

Sosyal medya uygulamaları özellikle teknolojinin hayatımıza girmesiyle beraber nüfuzunu artırmış platformlardan oluşmaktadır. Bilgisayar, telefon, tablet ve diğer mobil cihazların kullanımının artmasıyla birlikte sosyal medyanın kullanıcıları ve uygulamaları da artış göstermiştir. Özellikle, talebe göre de çeşitlenen bu platformlar günümüzde facebook, twitter, instagram, blog siteleri ve forum siteleri olarak birbirinden ayrılmaktadır. Hemen hemen her yaştan kullanıcı bulan sosyal medyalar, özellikle genç nüfusun daha çok rağbet gösterdiği alanlardan birisi haline dönüşmüştür.

Sosyal medya platformları içerik olarak birbirlerinden ayrılabilmektedir. Özellikle, sohbet ve paylaşım platformları olarak kullanılanlar  gençler tarafından daha çok ilgi görmektedir. Eğitim, kültür, sanat ve ticari faaliyetler konusunda forum ya da blog siteleri bu alanlara yönelik kullanıcılar tarafından tercih edilmektedir.

Son zamanlarda ticari faaliyetlerin de söz konusu olmasıyla beraber tüm ticari ilişkiler, reklam, ilan ya da duyuru gibi bilgilendirilmeler bu platformlar üzerinden yapılmaya başlanmıştır. Süreç bu şekilde ilerleyince teknoloji ve teknolojinin getirdiği sonuçlardan dolayı bu platformlar farklı mesleklerin de ortaya çıkmasını sağlamıştır. Özellikle, kurumsal firmaların çatısı altında pek çok sosyal medya uzmanı bulunmakta, ticari ilişkiler bu platformdan uzmanlar tarafından yürütülmektedir. Bu şekilde sürekli büyüyen ve kullanıcı bulan platformlar için doğru kullanım adına uzmanlar tarafından şu soruda sürekli dile gelmektedir:

sosyal-medya-2

Sosyal Medya Nedir?

Pek çok kişinin hayat tarzını ve yaşam biçimini etkileyen bu platformlar, dijital uygulamalarla beraber daha çok hayatımıza girmiştir. Her bireyin sosyal medya uygulamalarını kullanış amacı, biçimi ve süresi farklı olduğundan sosyal medya nedir sorusunu bireyin kendisine açıklama tarzı da farklıdır. Genel bir bütün halinde bu sorunun cevabı, teknolojinin insan ilişkilerini güçlendirmeyi amaçlayan, dünya iletişimini hızlandıran ve kişinin farkındalıklarını artıran yüksek içeriğe sahip platformlardır şeklinde açıklanabilir. Yani, teknolojinin kişi hayatına getirdiği eş zamanlı bilgi paylaşımı ve anlık iletişimin mümkün kılındığı web teknolojisi ile web uygulamalarıdır.

Bu platform, geleneksel iletişim döngüsünden daha farklı olarak sürekli yenilenen, anlık bilgi paylaşımı sunan, 24 saat boyunca işleyen bir yapıya sahiptir. Gazete, radyo ya da televizyon gibi yayın akışına bağlı kalmadan tamamen kullanıcı odaklı işleyen bu platformlar, gündem ya da iletişim konusunda canlı bir yapıya sahiptir. Çift yönlü ve eş zamanlı iletişimi de mümkün kılan bu platformlar, kullanıcıların rahatlıkla yorum yapabildiği, bilgi paylaşabildiği, bilgi alabildiği ve medya konusunda sürekli aktarım yapılabilen alanlardır.

Dünyanın neresinde olursanız olun dijital çağ ile beraber internetin bulunduğu her alanda sosyal medyalara bağlanabilir, farklı ülkelerdeki kişilerle anlık sohbet ve bilgi paylaşımında kalabilirsiniz. Ticaret, ekonomi, sanat, eğitim, kültür, seyahat, politika ve dış dünya gibi pek çok konu üzerine oluşturulmuş platformlar bireylerin sosyal medyanın  ne olduğu sorusunu da farklı şekilde yanıtlamasına neden olmuştur. Sohbet, paylaşım, blog, anlık durum gibi konular için bu platformları tercih eden kişiler bunları bir iletişim aracı görürken, ticari konularda bu platformlara yönelmiş kişiler uygulamaları reklam, ilan, duyuru ve bildirim yayınlama gibi iş unsuları olarak görmektedir. Bu nedenle, bu platformlar kullanış tarzına ve kişinin amacına göre farklı nitelendirilmektedir.

Sosyal Medyanın Kullanım Amaçları Nelerdir?

Şunu söylemek gerekir ki bu platformların kullanım amaçları öncelikli olarak kişiye ve kullanılan platforma göre değişmektedir. Daha çok dünya ile iletişim sağlayan bu platformlarda kullanıcılar, anlık sohbet ve paylaşım amaçlı olarak bu platformları kullanırken, platformlar üzerinden görüşlerini farklı kişilere aktarmayı da amaçlamaktadır. Genel olarak bu tür medya platformlarının kullanım amaçları şu şekildedir;

  • Farklı kişilerle iletişim halinde olmak,
  • Anlık durum ve medya paylaşımı yapmak,
  • Sohbet ve iletişim,
  • Farklı kişiler tanıma çabası, farklı görüşleri ortaya koyma,
  • Eğitimsel dokümanlardan haberdar olmak,
  • Gündem takibi,
  • Kurumsal iş fırsatları,
  • Bilgi edinme ve bilgi paylaşma,
  • Yeni sosyal çevre edinme,
  • Bağımlılık gibi kişiye göre değişen kullanım amaçları mevcuttur.

Özellikle, bu platformlar içerik olarak birbirinden ayrıldığı için bireylerin bu içeriklere göre kullanım amaçları da değişmektedir.

Sosyal Medyanın İnsanlar Üzerindeki Olumlu Etkisi

Bu tür medya kanalları, dijital bir platform üzerinde işlev gösterdiği için kullanıcılar da bu platformlar sayesinde pek çok avantaj elde edebilmektedir. Özellikle, anlık durum ve eş zamanlı iletişimi mümkün kılan bu platformlar, kişiler arasındaki iletişimi kuvvetlendirerek, sürekli hale getirmiştir. Ayrıca, bu platformların aracılığıyla kişilerin bilgi paylaşımı ve bilgi edinme faaliyetleri artmış, eş zamanlı iletişim eş zamanlı bilgiye dönüşebilmiştir.

Bu medya türleri kişilerin eğitim ya da iş gibi konularda uzmanlaşmasını sağlamıştır. Eğitim konusunda farklı şehirlerde ya da ülkelerde bulunan kişiler birbiriyle iletişim halinde olabilirken, iş konusunda pek çok sorun sosyal medyanın aracılığıyla giderilebilmiştir.

Kişilerin daha özgüvenli hareket etmesine, ticari faaliyetlerde aktif olmasına ve kişinin düşüncelerini açıklamasına da yardımcı olan bu platformlar, doğru amaca yönelik kullanıldığında kullanıcılar üzerinde olumlu etkilere sahiptir.

Sosyal Medyanın İnsanlar Üzerindeki Olumsuz Etkisi

sosyal-medya-3

Sosyal medyalar, yanlış ve sürekli kullanım sonrasında kişi hayatında olumsuz olarak nitelendirilebilen sonuçlara da sahiptir. Özellikle, sosyal medyalar bir araç olarak değil amaç olarak kullanıldığında tüm olumsuz durumlar söz konusu olabilmektedir. Bu açıdan sosyal medyaların kişiler üzerinde olumsuz etkileri şu şekildedir;

  • Kopuk iletişim,
  • İçine kapanma,
  • Yüz yüze iletişimden uzaklaşma,
  • Gizlilik ihlali,
  • Sosyal çevreden soyutlanma,
  • Kötü niyetli kişiler edinme,
  • Yanlış bilgi paylaşımı,
  • Sürekli kullanıma bağlı olarak sağlık problemlerinin görülmesi,
  • Kimlik hırsızlığı,
  • Kişilerin bilgi verimliliğini azaltması,
  • Tembellik,
  • Özellikle küçük yaştaki çocukların yanlış ve sapkın şekilde bilgilenmesi sosyal medyanın yanlış kullanılması sonrasında oluşan olumsuz durumlar arasındadır.

Sosyal Medya Bağımlılığı

Dijital çağın sürekli ve yanlış kullanım etkilerinden birisi olan sosyal medya bağımlılığı, günümüzde giderek artan bir sorun haline dönüşmüştür. Özellikle, teknolojinin cep telefonlarına ve diğer mobil cihazlara ulaşmasıyla beraber, kullanıcılar sosyal medyalarda daha çok vakit harcamakta, çoğunlukla bu platformları amaçlarının dışında kullanmaktadır.

sosyal-medya-5

 

Sosyal medyaya bağımlılık olarak nitelendirilen bu sendrom özellikle, başkalarının hayatını takip etme, sosyal platformlarda sürekli zaman harcama, bilgi paylaşma ve diğer sosyal alışkanlıklar bırakılarak, sadece bu platformlar üzerinden iletişim kurma şeklinde karşımıza çıkmaktadır. Yapılan araştırmalar sonrasında günümüzde pek çok kişinin sosyal medyanın bağımlılığında olduğuna ve kısa bir süre de olsa, bu platformlardan uzaklaştığında rahatsızlık duyduğuna kanaat getirilmiştir. İlerleyen zamanlarda bu durumun büyük bir sorun haline dönüşeceğine inanan uzmanlar, ailelere çocukların sosyal medyaya olan yakınlıklarını takip etmelerini önermektedir.

Sosyal Medyaya Bağımlılığın Belirtileri

Uzmanların son zamanlarda sürekli araştırma yaptığı ve önlenmesi gerektiğini savunan sosyal medyaya bağımlılık, özellikle kullanıcılar üzerinde bazı belirtilerin görülmesini sağlamaktadır. Bu belirtiler şu şekildedir;

  • Sabah uyandığınızda ilk aklınıza gelen sosyal medyaya ait hesabınızı kontrol etmekse,
  • Bağlı olduğunuz sosyal medyaya ait hesabınızı sürekli yeniliyor ve sürekli güncelleme yapıyorsanız,
  • Gün içerisinde yaptığınız pek çok faaliyeti bu platformlar aracılığıyla paylaşıyorsanız,
  • 1 saat dahi sosyal medyadan uzak kalamıyor ve sürekli hesabınızı kontrol ediyorsanız,
  • Bu hesaplarda gezinirken saatin nasıl geçtiğini anlamıyorsanız,
  • Hayatınızdaki iletişim ve bilginin ana kaynağı olarak bu platformları görüyorsanız,
  • Boş vaktinizde ve canınız sıkıldığında hemen hesabınıza yöneliyorsanız sosyal medya bağımlılığıyla ilgili tüm belirtileri taşıyorsunuz demektir.

Sosyal Medyaya Bağımlılığın Nedenleri

Bu platformun bağımlılığının nedenleri her kullanıcıda farklı olmakla birlikte genel olarak, farklı bir gruba dahil olma, sürekli beğenilen ve hayranlık duyulan kişi haline dönüşme arzuları sosyal medya üzerinde kişilerin sürekli vakit geçirmesine neden olur. Özellikle, boş zamanların ve tüm can sıkıntılarının sosyal medyalar aracılığıyla giderilmeye çalışılması zamanla sosyal medyaya bağımlılığı ortaya çıkarmaktadır. Ayrıca, küçük yaştaki çocukların bilinçsiz şekilde sosyal medyayla buluşması zamanla çocukların bu ortamlara alışmasına ve bağımlı hale dönüşmesine yol açmaktadır. Sosyal medya alanlarında bilgilerin kolay şekilde bulunması ve kişilerdeki üşengeçlik durumları da zaman içerisinde kullanıcıların tüm bilgi gereksinimlerini sosyal medyalar aracılığıyla almasına yani bağımlılığa neden olmaktadır.

Sosyal Medyaya Bağımlılığın Tedavisi

Bu bağımlılıktan kurtulmak için öncelikle, sosyal medya hesaplarından uzaklaşmanız gerekmektedir. Her saat takip etme durumunu bırakarak, kendinize farklı hobiler bulmalı, zevk aldığınız ortamlarda vakit geçirmelisiniz. Sosyal medya hesaplarında bildirim ve uyarıları kapatarak, ilginizin o alanlara yönelmesini engelleyebilirsiniz. Ayrıca, sanal hayat yerine gerçek hayatta arkadaşlarla bir araya gelerek, iletişimi yüz yüze güçlendirmeli, farklı aktivitelerle zamanınızı değerli kılmalısınız.

Özellikle, bağımlılık durumundan kurtulmak istiyorsanız bu platformlar üzerinde vakit geçirme ile ilgili kendinize bir çizelge yaparak, zamanınızın ne kadarını bu platformlarda harcadığınıza yakından bakın. Bu süre içerisinde gerçek hayatta ne kadar iş yapabileceğinize, zamanı nasıl değerlendirebileceğinize karar verin.

Sosyal Medya Sosyalleştirir Mi Asosyalleştirir Mi?

sosyal-medya-6

Sosyal medyalar tamamen kişinin kullanım amacına göre kişiyi olumlu ya da olumsuz etkileyen  platformlardır. Özellikle, sosyal medyalar kişinin hayatında bir amaç olarak kullanılıyorsa bu kişi tüm hayatını sosyal medya altında yönlendirerek, gerçek hayatta herhangi bir vasfa sahip olamayacaktır. Bu durum zamanla kişinin sadece sosyal medya aracılığıyla iletişim kurmasına yani asosyalleşmesine neden olacaktır.

Sosyal medyayı bilgiye, anlık iletişime, eğitim ve diğer alanlardaki faaliyetlere erişme açısından araç olarak gören kişiler ise sosyal medyanın anlık yapısından faydalanarak, olumlu gelişmeler gösterebilir. Özellikle, bilgi alıp verme, araştırma, gündem hakkında yorum yapabilme, düşünce paylaşabilme ve her türlü iletişimde aktif olabilme çabaları doğrultusunda kullanılan bu platformlar zamanla kişinin daha sosyal hale gelmesini sağlayacaktır. Bu açıdan, sosyal medyalar tamamen kişiye ve kullanım amacına göre kullanıcıların karakteristik yapılarını etkilemekte ve bu şekilde hayatlarına müdahale etmektedir.

Bir önceki yazımız olan Dostluk Nedir? başlıklı makalemizde dostluğun önemi, dostluk kavramı ve dostluk nedir hakkında bilgiler verilmektedir.

Yorum Yap