Bebek Eğitimi

Bebek eğitimi, bebeklerin en temel gereksinimlerini kendi başına karşılamayı öğrendiği dönemde bu gereksinimleri nasıl karşılayacağına yönelik verilen eğitimler bütünü olarak adlandırılabilir. Bu temel gereksinimler yürüme, konuşma, beslenme ve diğer ihtiyaçlarını karşılayabilme gibi fiziksel ihtiyaçlar ile duygusal bağ kurma gibi sosyalleşmenin en temel parçası olan duygusal ihtiyaçlardır. Bu gereksinimlerin doğru olarak öğretilmediği bir eğitim sürecinden geçen bebek hayatının devamında ciddi sorunlar yaşayabilir. Ancak her eğitimin verilme zamanının ayrı olduğunu da bilmek gereklidir. Örnekle açıklayacak olursak; yeni doğmuş bir bebeğe tuvalet eğitimi vermek mümkün değildir.

Bebeklik Dönemi

Bebek eğitimi konusunu işlemeden önce biraz bebeklik döneminden söz etmek gerekir.

Bebeklik dönemi, bebeğin doğumundan 2 yaşına gelinceye kadar ki periyodu ifade eden dönemdir. Bu dönemde bebekler en temel gereksinimlerini karşılayacak bilgiler öğrenmeye eğilimlidirler. Ancak her durum gibi bunun da istisnaları mevcuttur. Doğuştan gelişim geriliği bulunan bebeklerde bebeklik dönemi olarak adlandırılan dönem normalden daha uzun sürebilmektedir. Bu durum da yaşıtlarıyla arasında olan eğitsel gelişimin açılmasına sebep olmaktadır.

Gelişim sürecinde çeşitli genetik faktörlere bağlı olarak gelişim geriliği oluşabildiği gibi, özellikle öğrenmeye en açık olunan bebeklik döneminde yapılan bir takım yanlışlıklar da gelişim geriliğine sebep olabilmektedir. Bunu boş bir kap ile dolu bir kaba su doldurmak arasındaki fark olarak özetlemek mümkün. Gelişim sürecinde yanlış bilgilerle doldurulan bir bebeğin, her ne kadar gelişim sürecinin hangi safhasına kadar bu işlemin yapıldığına bağlı olsa da, bir takım gerilikler görülmesi olağan bir durumdur.

Bebeklik dönemine kısaca değindikten sonra bebek eğitimi konusuna geçebiliriz.

Bebek Eğitimi İçin Konuşma Eğitimi Nasıl Verilir?

bebek-egitimi-2

Bebeklerin doğumundan itibaren “derdini anlatamama” gibi durumlarının geride bırakılmasını ve bireyin iletişim kurabilmesini sağlayan en temel eğitimdir. Aslında kendiliğinden taklit yöntemiyle gelişen bu eğitim de ilgi dışında ekstra bir çabaya ihtiyaç olmadığını söylemek yerinde olur. Bebeğin taklit yeteneğindeki üstün becerisi sayesinde zaman içerisinde kelimeler, daha sonrasında da söz öbekleri halinde gelişen bir yetenektir. Konuşma eğitimi için bebeğe gerekli ilgi gösterilirse ve bebek ile sürekli iletişim kurulursa zamanla bu yetenek gelişecektir. Elbette günlük hayatta kullandığımız ya da bebek ile iletişime girilirken söylenen kelimelerin kısıtlılığı göz önüne alındığında, kitap okuma gibi farklı kelimelerin içerisinde geçtiği resimlerle desteklenmiş ve bebeğinizin size odaklanmasını sağlayacak materyallerinde kullanılmasının faydası büyüktür.

Bebek eğitimi verilirken yapılan en büyük yanlış onun çeşitli dijital görsel araçlarla bağ kurmasının sağlanmasıdır. Çizgi film, reklam gibi bebeğin konuşmasına neredeyse hiç katkı sağlamayacak görsel materyaller bebeğin öğrenme becerisinin büyük ölçüde gerilemesine sebep olabilmektedir. Çizgi filmde konuşma, dudak kıpırdatma benzeri bir hareketle gösterildiğinden aynı hareketleri yapmaya çalışan bebeğin görüntüde gördüğü sesi çıkarması mümkün olmamaktadır. Reklam izleyen bebeklerde de aşırı beyin aktivitesi nedeniyle gelişim geriliği ya da hiperaktivite gibi durumların ortaya çıkmasına sebep olabilmektedir.

Dijital görsel araçlar bebeğin gerçek dünyadan koparak sanal bir dünya içerisinde sürüklenmesine neden olmaktadır. Ve bu durumda bebeğin gerçek hayata uyum sürecini yavaşlatmaktadır.

Bebek Eğitiminde Yürüme Eğitimi Nasıl Verilir?

bebek-egitimi-3

Yürüme eğitimi, kas ve kemik yapının zaman içerisinde kuvvetlenmesiyle birlikte hareket kabiliyetinin bir üst noktaya taşınmasına yönelik verilmesi gereken eğitim olarak özetlenebilir. Bu eğitim verilirken dikkat edilmesi gereken en önemli hususların başında bebeğin erken yürümesi için zorlanmamasıdır. En çok düşülen hatalardan olan bu durum özellikle 0-6 ay arasında uygulandığında kemik ve kas yapısı yeterince güçlenmediğinden dolayı, özellikle bacaklarda üzerine yük binmesinden kaynaklı eklemsel eğrilikler gibi bebeğin gelecekteki yaşamını büyük ölçüde etkileyecek sorunlara sebep olabilmektedir. Bundan dolayı yürüme eğitimi bebeğin kas ve kemik yapısının yeterince güçlendiği safhada verilmeye başlanmalıdır. Ayrıca prematüre doğum gibi durumlarda 0-6 aylık dönemin daha uzun olacağı da unutulmamalıdır. Doğru zamanda verilmeye başlanan bebek eğitimi, bebekte bir oyun algısı oluşturularak verilirse öğrenmenin daha çabuk olduğu yönünde araştırmalar da mevcuttur.

Bebeğe Beslenme Eğitimi Nasıl Verilir?

En temel gereksinimlerden olan beslenme ihtiyacının karşılanabilmesine yönelik bebek eğitimi safhası beslenme eğitimidir. Beslenme eğitimi aynı zamanda bebeğin çene ve diş yapısından, sindirim sistemine kadar birçok sistemin uygun şekilde gelişebilmesinde önemli yer tutar.

Doğumdan sonra emzirme döneminde en sık karşılaşılan hataların başında, emzirmenin yanında biberonla takviye mamaların verilmesidir. Bu durum bebeğin beslenme alışkanlığını en temelde değiştirecek bir durumdur. Özellikle uzmanlar bebeklerin mümkün olabildiğince anne sütüyle beslenmesini, anne sütüyle beslenmenin yetersiz olduğu durumlarda mamalar ile takviye yapılabileceğini ancak bu mamaların kesinlikle biberon ile verilmemesini söylemektedir. Bunun nedeni anne sütünü emmek isteyen bebeğin, emerken biberona kıyasla daha fazla bir güç uygulamasının gerekliliği ve bu durumunda en başta çene yapısında oluşturacağı gelişimdir. Biberon ile takviye edilmesi durumunda bebek daha kolay beslenebildiği biberona alışarak çoğunlukla anne sütünü direk annesinden emmeyi reddetmektedir. Anne sütünün sağılması ve sağılan sütün gerektiği durumlarda biberonla bebeğe verilmesi de, her ne kadar anne sütü ile mamayı kıyaslamak mümkün olmasa da zorunda kalınmadıkça uygulanması tavsiye edilen bir yöntem değildir.

Daha sonraki süreçlerde bebeğin kendi tutarak beslenmesi ve günümüz medeni şartlarının bir gereği olan çatal, kaşık gibi araçlar kullanmaya başlaması zaman içerisinde bebeğin koordinasyon yeteneğinin de gelişmesiyle beraber öğretilebilir.

Bebeğe Tuvalet Eğitimi Nasıl Verilir?

Bebeğin tuvalet eğitimi diğer eğitimlerin aksine zamanını belli eden bir durumdur. Bebekte genellikle tuvalet sonrası utanma ya da saklanma olarak kendini gösteren durumlar baş gösterdiğinde tuvalet eğitiminin verilmesine başlanabilir.

Tuvalet eğitimi, bebek eğitim safhaları içerisinde oldukça sabır isteyen bir eğitim bölümüdür. Tahmini tuvalet zamanlarında bebeğin tuvalette bekletilerek tuvaletini orada yapması gerektiğinin öğretilmesi şeklinde uygulanan bu eğitimde günümüz şartlarında kullanım ve eğitim kolaylığı sağlayan bebek tuvaleti gibi klozetlerin üstlerine monte edilen aparatlarda bulunmaktadır.

Tuvalet eğitimi her ne kadar zor bir eğitim gibi görünse de bebeğin öğrenmesi gereken süreç daha uzun olduğundan, ebeveynlerin daha rahat davranabileceği bir eğitim bölümüdür.

Bebeğe Duygusal Eğitim Nasıl Verilir?

bebek-egitimi-6

Gelişim geriliği gibi durumların baş göstermemesinin sağlanmasında belki de en önemli eğitim safhası olan duygusal eğitim, bebek ilk doğduğu andan itibaren verilmeye başlanır. Çoğu zaman bunu istemsiz bir sevgi gösterisi olarak yapan ebeveynler zaman içerisinde bu eğitimi bilinçli ve öğretmeye dayalı şekilde vermek durumundadır. Bebek ilk doğduğunda gösterilen sevgi gösterileri ve ufak dokunuşlar bunun temelini oluşturur. Daha sonrasında “anne cici, kardeş cici, arkadaş cici” gibi kelimeler eşliğinde duygusal yakınlık kurulmasının sağlanması gerekmektedir. Bunun temeli çeşitli oyuncaklarla da atılabilir.

Bebek elbette en çok gördüğü kişilerle daha kolay duygusal bağ kurabilmektedir. Bebeklerin genelinde görülen anne babaya bağlılık durumu henüz bilimsel somut kanıtlarla açıklanamayan başka nedenleriyle birlikte, anne ve baba ile daha çok zaman geçirmesine bağlıdır. Anne ve baba için bu durumun geçerli olmadığı şartlarda mevcuttur. Örneğin bakıcı tarafından büyütülen bebeklerde bile anne ya da babaya bağlılık durumu gelişebilmektedir. İşte bu durum daha öncede bahsedildiği gibi nedeni hakkında somut bir kanıta ulaşılamamış durumlardandır.

Bebeğe Farkındalık Eğitimi Nasıl Verilir?

Bebeklik dönemi genellikle merak olgusunun en fazla bulunduğu dönemdir. Ancak bu durumunda istisnaları mevcuttur. Yani bebek çevresine karşı yeteri kadar ilgi göstermiyorsa bu durum bir rahatsızlıktan dolayı oluşabileceği gibi, bebeğin doğuşsal gelişen yapısından da oluşabilir. Yani meraklı bir bebeğe sahip olmamak o bebekte gelişim geriliği olduğunu göstermez.

Farkındalık eğitimi, bebek eğitiminde ebeveynleri çeşitli alışkanlıklar edinmeye zorlayan bir eğitimdir. En basit şekilde açıklamak gerekirse parmak ile birinin gösterilip bebeğin dikkatinin önce parmağa, zaman içerisinde de gösterilen yere çekilmesinin sağlanması ve buna benzer şekilde diğer konularda da verilecek eğitimler olarak söylenebilir.

Bebeklere yönelik oyuncaklar genellikle sallandığında, belirli bir aksam çevirildiğinde ya da tuşa basıldığında çeşitli sesler çıkaracak şekilde tasarlanmıştır. Bebek eğitim safhalarının tamamında en önemli husus bebeğin dikkatini çekebilmek olduğundan işitsel uyaranlar yoluyla bebeğin dikkatinin yöneltilmesi amaçlanan bu oyuncaklarda, zaman içerisinde nasıl çalıştığının çözülmesi farkındalık eğitiminin bir örneği olarak gösterilebilir.

Bebeğin doğumdan bebeklik döneminden çıkışı ve bir birey olarak hayata kendi ayakları üstünde adım atışına kadar ebeveynlerin sorumluluğu çok büyüktür. Yukarıda saymış olduğumuz bebek eğitimi ile ilgili safhaları özetlemek gerekirse; bebek eğitiminde şu 3 şey asla eksik olmamalıdır. İlgi, bilinçlilik ve sabır. Gerisi çorap söküğü misali gelecektir.

Bir önceki yazımız olan Böbrek Taşı Nedir? Kurtulmanın Yolları Nelerdir? başlıklı makalemizde böbrek taşı nasıl oluşur, böbrek taşı nasıl önlenir ve böbrek taşı neden olur hakkında bilgiler verilmektedir.

Yorum Yap