Güneş Işığı ve D Vitamini Alımının Sağlık Üzerine Faydaları

Güneş ışığının amacı sadece enerji ve aydınlık vermek değil. Sağlığımız üzerinde de oldukça etkisi olan bu kaynak, D vitamininin sentezlenmesinde işe yarar. Güneş vitamini olarak da adlandırılan bu besinin vücutta üretilmesi bir hayli önemlidir. Dolayısıyla söz konusu olan vitamin kemik sağlığı ve bağışıklık sistemi gibi vücudun birçok noktasına etki eder. Buna bağlı olarak güneş ışığı ve D vitamini arasında büyük bir ilişki vardır. Daha sağlıklı vücut için bu vitamini yeterli kaynaklardan almak gerekir. Bazı besinler her ne kadar D vitamini içerse de güneş ışığı kadar verimli olmayabilir.

Güneşten Alınan D Vitaminin Vücuda Etkileri Nelerdir?

Güneş, yaşamımızda enerji kaynağı olarak da tanımlayabileceğimiz bir gökyüzü sistemidir. Ancak sağlık alanına geldiğimizde D vitamini üretimindeki rolü oldukça büyüktür. Güneş ışığı ve D vitamini arasındaki ilişkinin vücut sağlığında dikkate alınması gerekir. Vücutta D vitamini üreten güneş ışığı, cildin doğrudan maruz kaldığı bölgelerde vitaminin sentezlenmesini sağlar. Günün belirli bir zaman dilimi güneş saati olarak bilinir. Bu vakitte D vitamini üretimi verimli bir şekilde gerçekleşir. Bu vitamini güneşten almak isteyenler için 11.00-15.00 arası önerilir.

Güneş Işığı Vitamininin Cilt Sağlığı Üzerindeki Etkisi

Güneş ışığı ve D vitamini ilişkisinin cilt sağlığı üzerindeki etkisi göz ardı edilmemelidir. D vitaminin üretilmesini sağlayan güneş, kemik sağlığı başta olmak üzere birçok açıdan faydalıdır. Ancak bilindiği gibi güneşe çok fazla maruz kalmak ciddi cilt sorunlarını beraberinde getirir. Cilt hasarı ve yaşlanma belirtileri daha fazla görülmeye başlar.

Güneş ışığının doğru bir şekilde kullanılması cilde zarar vermek yerine fayda sağlayacaktır.  D vitaminini verimli bir şekilde almak için yüksek faktörlü güneş kremleri kullanılmalıdır. Koruyucu kremler, güneşin zararlı etkilerini engeller ve vitamini sentezlemeyi destekler. Yine de cilt sağlığı açısından çok fazla güneşe maruz kalmamak önemlidir.

D Vitamini Güneşten Nasıl Alınır?

D vitaminini güneşten almak bazı besinleri tüketmekten daha faydalı olabilir. Öyle ki bu vitaminin yüzde 90’ı güneş ışığından alındığında üretilmeye başlar. Dolayısıyla etkisinin ne kadar büyük olduğu açıktır. Vücut tarafından depolanan bu vitamin gereken durumlarda kullanılmaya başlar. Özellikle de kış aylarında vücut deposundan tüketilir. Güneş ışığı ve D vitamini almak için belirli zaman dilimlerinde güneşlenmek gerekir. Özellikle de öğlen saatlerinde 10-15 dakika güneşlenmenin faydası büyüktür. Bu zaman diliminde ışınlar plastik ve camdan geçemez ve doğrudan cildin üzerine düşer. Kalan yüzde 10’luk vitaminin de besinlerden alınması gerekir.

D Vitaminini Güneşten Almanın Faydaları Nelerdir?

Güneş, D vitamini üretiminden en doğal kaynaklardan biridir. Cilde maruz kalan güneş sayesinde vitamin sentezlenmeye başlar. Buna bağlı olarak güneşli vakitlerde dışarı çıkmak ve yürüyüş yapmak ihtiyacı giderebilir. Bunun vücut açısından sunduğu birçok faydası vardır. Güneş ışığı ve D vitamini yararları şu şekilde sıralanabilir:

• Kalsiyum ve fosfor gibi minerallerin düzenlenmesine yardımcı olur ve kemiklerin güçlenmesini sağlar.
• Çocukların gelişiminde kemik sağlığını destekler.
• Yaşlılık dönemindeki osteoporoz (kemik erimesi) riskini azaltır.
• Kemikleri güçlendirmeye yardımcı olduğu için kırılma ve çatlama gibi tehlikelere karşı korur.
• Bağışıklık sisteminin daha iyi çalışmasını destekler ve hücrelerin hareketliliğini sağlar.
• Enfeksiyonlara karşı direnç sunar.
• Nörotransmitter üretimini desteklediğinden beynin fonksiyonlarını geliştirir.
• Serotonin seviyesini artırdığı için ruh halini düzeltebilir. Özellikle de depresyon ve anksiyete gibi sorunların etkilerini hafifletebilir.
• Cilt hücrelerinin yenilenmesini sağladığı için kuruluğu önler. Ayrıca sedef hastalığının da yan etkilerini azaltabilir.
• Mevsimsel duygusal bozukluklara iyi gelir.
• Yapılan araştırmalara göre meme, prostat ve kolorektal gibi kanserlerin risklerini azaltma etkisi olabilir.
• Kas sağlığını desteklediği için daha enerjik ve güçlü vücut sistemi sunar.

Genel olarak güneş ışığı ve D vitamini vücut sağlığımız açısından oldukça değerlidir. Bu nedenle vitamini içeren besinleri tüketmenin yanı sıra düzenli olarak güneşlenmenin yararlı olduğunu söyleyebiliriz. Yukarıdaki faydaları dikkate alındığında D vitamini eksikliğinde hayat kalitesi de oldukça etkilenir. Dolayısıyla bu vitaminin güneşten ve besinlerden alınmasının önemi büyüktür.

Güneşten Alınan D Vitamini Hakkında Bilinmesi Gerekenler

Güneş ışığı ve D vitamini arasındaki ilişki her ne kadar önemli olsa da bilinmesi gereken bazı unsurlar vardır. Başta, güneşlenme vaktinin önemine değinmek gerekir. Öğle saatinde 30 dakika güneşlenmek vücutta 10 bin ve 25 bin IU D vitamininin üretilmesi demektir. Ayrıca yav mevsiminde denizde mayo ile güneşlenmek de 20 dakikada en fazla D vitamini sentezini gerçekleştirir. Ancak en üst seviyeye ulaşıldığında fazlası üretilmiyor. Uygun bir güneşlenme sürecinde ciltte kolekalsiferol ve yağ bezlerinin salgıları sentezlenir. Cildin yüzeyine çıktıktan 48 saat içinde yeniden ciltte emilir ve kana geçer. Ancak emilim sağlanmadan önce şampuan ve sabunla yıkanan vücutta D vitamini üretimi gerçekleşmez. Ayrıca dikkat edilmesi gereken bir diğer nokta da güneşlendikten sonra omuz, yüz, kol ve bacak gibi uzuvları sabunlamamaktır. Bunun yerine ılık suyla duş almak daha verimlilik sağlar.

Kış ve Yaz Mevsimi İçin D Vitamini Önerileri

Yaz mevsiminde güneş ışığına maruz kalmak ve D vitamini almak mümkündür. Ancak kış aylarında bulutlu ve kapalı hava şartlarında güneş ışığı doğrudan etki etmez. Bu nedenle vücudun vitamini üretme kapasitesi düşer. Bu noktada kış mevsiminde D vitaminini almak için şunlar önerilir:

• Doktora başvurarak gerekli kan testleri yapıldıktan sonra D vitamini takviyesi alabilirsiniz.
• Alınan takviyeyi günlük olarak düzenli kullanmak fayda sağlaması açısından önemlidir.
• Güneşli havalarda güneş ışınlarından faydalanmaya çalışın.
• Söz konusu olan vitamin bakımından zengin olan besinleri tüketmelisiniz. Balık, yumurta ve ciğer gibi gıdalar buna örnek verilebilir.
• Vitaminin yağ dokusunda hapsolmaması için kilo kontrolüne dikkat etmelisiniz.

Kış mevsimindeki öneriler D vitaminini verimli bir şekilde almak açısından önemlidir. Bu tavsiyeleri dikkate alarak vücut sağlığınızı korumanız mümkündür. Yazın güneş ışığı ve D vitamini alırken de şunları göz önünde bulundurmanız önerilir:

• Mart ortası ve Ekim ayının başlarında 11.00 ila 15.00 saatleri arasında güneşin altında 15-20 dakika yürüyebilir ya da güneşlenebilirsiniz.
• Çok uzun süre güneşlenmek D vitamini sentezini artırmaz.
• Güneşin zararlı etkilerinden korunmak için şapka takabilir ya da yüksek faktörlü güneş kremi sürebilirsiniz.
• El, kol ve bacak gibi uzuvların lekelenmemesi için de ince kıyafetler giyebilir veya koruyucu losyonlar sürebilirsiniz.
• En fazla bacaklarınızı güneşlendirin.
• Gözlerin korunması için mutlaka güneş gözlüğü takın.
• Güneşlendikten sonra vücudunuza sabun sürmeyin veya keselenmeyin.

D Vitamini Eksikliği Nelere Sebep Olur?

Güneş ışığı ve D vitamini vücudumuz için elzem unsurlardır. Güneş, bu vitaminin üretilmesi için değerli bir kaynaktır. Buna göre olabildiğince yararlanmak gerekir. Özellikle de güneşin olmadığı yerlerde yaşayan insanlarda D vitamini eksikliği daha fazla görülür. Hayat kalitesini etkileyen D vitamini eksikliğinin neden olduğu durumlar şunlardır:

• Deri hastalıkları
• Kas ve kemik sağlığının bozulması
• Sürekli yorgunluk ve dikkat dağınıklığı sorunları
• Kardiyovasküler hastalıklar
• Obezite
• Kanser
• Bağışıklık sistemi hastalıkları
• Diyabet
• Hipertansiyon
• Kemik erimesi (osteoporoz)
• Romatizma
• Depresyon ve anksiyete gibi psikolojik rahatsızlıklar

Bir önceki yazımız olan Hipertansiyonu Kontrol Altına Almak başlıklı makalemizi de okumanızı öneririz.