Alzheimer ve Demans: Hasta Bakımında Önemli Noktalar

Alzheimer ve demans, günümüzde birçok insanın sağlığını tehdit ediyor. Alzheimer, özellikle ileri yaşlarda görülen ve hayatı etkileyen bir demans türüdür. Görülen demans türlerinin en yaygınıdır. Alzheimer dışında da pek çok demans türü vardır. Bu hastalıklar nedeniyle kişide zihinsel ve bilişsel pek çok değişiklik yaşanıyor.

Hastalığın ileri evrelerinde hastalar hayatlarını yaşamak için başkalarına ihtiyaç duyuyor. Kendi yaşam ihtiyaçlarını karşılayamaz hale geliyorlar. Bu hastalığın zorluğunu en iyi şekilde idare edebilmek için hastalık hakkındaki detayları ve bakım önerilerini bilmek gerekiyor. Alzheimer ve demans hakkında tüm ayrıntıları açıklıyoruz.

Alzheimer Nedir?

Öncelikle Alzheimer ve demans nedir açıklıyoruz. En sık görülen demans hastalıklarından biri olan Alzheimer hastalığı,beyin hücrelerinin yok olmasına sebep oluyor. Nörolojik bir hastalık olan bu hastalık nedeniyle hafıza, davranış ve düşünce gibi zihne bağlı fonksiyonlar ciddi oranda etkileniyor. Bu hastalığın belirtileri zamanla ortaya çıkıyor.

Bu nedenle ileri yaşlarda daha çok görülüyor. Hastalığın son evresine gelinmesi çok uzun yıllar alabiliyor. Daima ilerlemeye devam eden Alzheimer hastalığı nedeniyle hastalığın seviyesine göre yaşam üzerinde etkiler görülüyor. Başta basit unutkanlıklarla başlayan bu hastalığın ileri evresinde kişinin birinden destek alması gerekiyor.

İletişim, davranış ve düşünme yetenekleri de olumsuz etkileniyor. Hatta Alzheimer hastalığının ileri evrelerinde hiçbir şekilde kimseyle iletişim sağlayamadıkları durumlar da olabiliyor. Zamanla ilerleyen bir hastalık olan Alzheimer genellikle yaşlılarda görülmesine rağmen gençlerde görüldüğü örnekler de vardır.

Demans Nedir?

Alzheimer ve demans kavramlarını iyi bilmek gerekiyor. İletişim, davranış ve düşünme gibi becerileri olumsuz etkileyen ve pek çok türü olan nörolojik hastalığa demans denir. Pek çok türü olması nedeniyle tek bir hastalık olarak kabul edilemez. Özellikle ileri yaşlı kişilerde görülen Alzheimer hastalığı bir demans türüdür. Alzheimer, en sık görülen demans hastalığıdır. İkincisi ise inmeden kaynaklanan vasküler demans hastalığıdır.

Demans, kelime olarak zihnin yitirilmesi anlamına geliyor. Demans hastalığı da bu doğrultuda ilerleyen bir dizi hastalıktır. Ancak bu hastalıklar birden oluşmaz. Zamanla belirtiler ortaya çıkıyor ve daima ilerleyen bir süreç gerçekleşiyor. Vücudun ihtiyacı olan bir bileşenin eksikliği ya da çeşitli durumlardaki yan etkiler nedeniyle gerçekleşen demans hastalığı ise tedavi edilip durdurulabilir oluyor.

Alzheimer Belirtileri Nelerdir?

Alzheimer ve demans belirtilerinin farkında olmak lazım. Bununla beraber Alzheimer belirtileri hastalığın evresine göre değişiklik gösteriyor ve hastalık ilerledikçe daha ciddi belirtiler gözleniyor. İlk evrede çoğunlukla basit unutkanlık, zihinsel ve sosyal davranışlarda gerileme yaşanıyor. Yakın zamanda gerçekleşen konuşma ve olayların unutulması ilk evredeki unutkanlık durumunun sonucudur.

Alzheimer belirtileri şu şekilde listelenebilir:

• Alzheimer olan kişilerde zihin bulanıklığı görülüyor. Bu nedenle bulundukları ortamlara odaklanmaları ve adapte olmaları zor oluyor.
• Hafıza bozulması nedeniyle aşina olunan yerlerde bile kaybolma durumları meydana geliyor. İletişim becerileri de Alzheimer nedeniyle olumsuz etkileniyor. Kendilerini ifade etmekte zorlanıyorlar.
• Aile üyelerine dair hafıza da etkileniyor. Tanıdık kişilere karşı saldırgan ve şüpheci yaklaşıyorlar.
• Hafıza bozulması nedeniyle gerçekliğe dair anıları bozuluyor. Halüsinasyon görmeye başlıyorlar.
• Odaklanma ve hafıza problemleri nedeniyle motivasyon kaybı gözleniyor. Bu nedenle özgüven de zedeleniyor.
• Alzheimer ilerledikçe günlük ihtiyaçlarını bile karşılayamaz hale gelebiliyorlar. Bu durumda destek almaları gerekiyor.
• Unutulan olayları yaşanmamış kabul ediyorlar ve inkar ediyorlar. Depresif ve kaygılı bir ruh halleri oluyor.
• Hastalığın daha ileri seviyelerinde aile üyeleri ve arkadaşlar unutuluyor. Özellikle yakın geçmişe dair anılar da tamamen unutuluyor. En ileri seviyelerde kişilerin kendilerini bile unuttukları gözleniyor.

Demans Belirtileri Nelerdir?

Alzheimer ve demans belirtileri çeşitli şekillerde kendisini gösteriyor. Demansın en sık görülen belirtisi zayıf hafızadır. Demansı olan kişilerde hafıza kaybı meydana geliyor. Bu nedenle yaptıkları konuşmaları, planları ve davranışları unutuyorlar. Bu nedenle kendilerini sık sık tekrar ettikleri görülüyor. Pek çok türü bulunan demansın belirtileri de demansın nedenine göre değişiyor.

Demansın belirtileri şu şekilde ifade edilebilir:

• Demansı olan kişilerde hafıza kaybı oluyor. Bu durum çevrelerindeki kişiler tarafından da fark edilebilecek bir boyutta oluyor.
• Sosyal becerileri ciddi anlamda etkileniyor. İletişim konusunda ciddi sorunlar yaşıyorlar. Kendilerini ifade ederken kelime bulmakta zorlanıyorlar.
• Görsel hafızaları zayıflıyor. Yer ve yön bulmakta eskiye göre daha kötü oluyorlar.
• Bir problem veya durumu düşünme yetenekleri olumsuz etkileniyor. Mantık yürütmekte, düşünmekte, analiz etmekte ve çözüm bulmakta zorlanmaya başlıyorlar. Düşünme kabiliyetleri büyük oranda etkilendiği için karmaşık sorunlarla ve olaylarla ilgilenemezler. Ayrıca plan ve organizasyon gereken durumları yerine getiremezler.
• Hareketlerini kontrol etmekte zorlanıyorlar. Kontrol dışı hareketler gerçekleştiriyorlar.
• Karakterlerinde değişiklikler oluyor. Depresyon ve anksiyete gibi psikolojik değişiklikler meydana geliyor.
• Ortama ve duruma uygun olmayan davranışlar sergiliyorlar. Hafıza kaybı nedeniyle şüpheci olmaya başlıyorlar. Bu durum paranoya oluşmasına sebep oluyor. Halüsinasyon görmeye başlıyorlar.

Alzheimer Hastalarına Bakım Önerileri

Alzheimer ve demans için bakım önerileri önemlidir. Ayrıca Alzheimer, bireyin yanı sıra tüm çevresini etkileyen bir hastalıktır. Alzheimer hastası olan bireylerde ciddi hafıza kaybı yaşanıyor ve hareketlerde de değişiklikler oluşuyor. Bu yüzden hem hasta olan kişi hem de sevenleri zor bir süreç geçiriyor. Bu süreci mümkün olan en iyi şekilde atlatmak için bazı detaylar bulunuyor.

Alzheimer hastalarının bakım önerileri şu şekildedir:

• Alzheimer hastaları, hafıza sorunları nedeniyle yanlış kelime söyleyebiliyor ya da söyleyeceklerini unutabiliyorlar. Bu durumlarda onları düzeltmeye çalışmadan sabırla onlarla iletişim kurmak gerekiyor.
• Beslenmeleri için bir rutin takip edilmelidir. Bu şekilde zaman ve mekan algıları korunabiliyor.
• Alzheimer hastalarını kişisel temizliklerine de dikkat edilmelidir. Bunun için aynı zaman tercih edilerek bir rutin takip edilmelidir.
• Alzheimer hastaları, hafıza kaybı yaşasalar da eski hobilerine ve yaptıkları şeylere dair bilinçaltlarında bir duyguya sahip olabiliyorlar. Eski hobileri veya keyif alacakları basit işler ile mutlu olmaları sağlanabilir.
• Hafıza kaybı nedeniyle agresif, şüpheci, depresif ve ısrarcı olan Alzheimer hastalarının bu duyguları ile başa çıkmak için sabırlı ve güven veren bir ses tonu kullanarak iletişim kurmak gerekiyor.

Demans Hastalarına Bakım Önerileri

Alzheimer ve demans bakım önerileri hakkında bilgi sahibi olmak şarttır. Alzheimer başta olmak üzere hafızayı ve günlük yaşamı etkileyen bir hastalık olan demans hastalığının özellikle bilişsel sağlık üzerinde büyük bir etkisi vardır. Özellikle ileri evrelerde demans hastalarının günlük ihtiyaçlarını karşılamak için desteğe ihtiyacı oluyor. Bu sebeple demans hastalarının bakımı için önemli detaylar bulunuyor.

Demans hastalarının bakım önerileri şu şekildedir:

• İletişimde zorluk yaşamaya başlamaları nedeniyle demans hastalarının duygu durumları da olumsuz etkileniyor. İletişim kurmayı hepten reddedebiliyorlar. Bu nedenle onlarla iletişim kurmak için doğru yolu bulmak gerekiyor.
• Demans hastalarında susuzluk gibi sorunlar oluşmaması için belli zamanlarda ve hastanın tanıdığı yiyecekler ile beslenme sağlanmalıdır. Ayrıca yeteri kadar su tüketmelerine de dikkat edilmelidir.
• Demans hastaları, kişisel bakım konusunda kaygılarını yitiriyorlar ve bunu nasıl yapacaklarını da unutuyorlar. Bu nedenle belirli bir zamanda kişisel bakımı başkaları tarafından yapılmalıdır.
• Demans hastalarının idrarlarını tutamadıkları görülüyor. Bunun için sık sık tuvalete çıkmaları sağlanabilir veya yetişkin bezi kullanılabilir.
• Basit de olsa bir şeylerle ilgilenmek ve müzik dinlemek demans hastalarını mutlu ediyor.
• Demans hastaları, kimi zaman saldırgan ve şüpheci davranışlar sergiliyorlar. Bu zamanlarda savunma pozisyonuna geçilmeden bakarız veya öyle mi gibi belirsiz sözler söylemek ve sakin olmak gerekiyor.
• Demans hastalarının kendi başlarına çıkıp kaybolmaları mümkündür. Bu nedenle üstlerinde kimlik belirteci gibi bir şey bulundurmak gerekiyor.

Bir önceki yazımız olan Romatoid Artrit Hastaları için Yaşam Kalitesini Artırma İpuçları başlıklı makalemizi de okumanızı öneririz.