Tırnak Yeme Alışkanlığı Nasıl Bırakılır?

Tırnak yeme alışkanlığı, çocuklarda ve yetişkinlerde yaygın bir alışkanlıktır ve sağlık açısından risk oluşturur. İnsanlar genellikle baskı altındayken, sıkıldıklarında, endişeli veya gergin hissettiklerinde tırnak yerler. Bunların hepsi aslında kaygı ile ilgili bir durumdur. Aynı şekilde bu davranış duygusal veya zihinsel bozuklukların bir işareti olabilir.

Tırnak yeme alışkanlığı, kolayca çözülebilen basit bir davranış problemi gibi görünse de çözülmesi her zaman kolay değildir. Bu yüzden alışkanlıklardan vazgeçmek için kararlı ve disiplinli bir tavra sahip olmak gerekiyor. Davranışları tetikleyen faktörler kişiden kişiye değiştiği için tedavi yöntemleri de kişiden kişiye farklılık göstermektedir. Hastaların bilinçlendirilmesi önemlidir. En iyi yol, davranışın nedenini bulmak ve ortadan kaldırmaktır.

Tırnak Yeme Alışkanlığı Nedir?

İnsanlarda tırnak yeme geçici ve nispeten zararsız bir davranış gibi görünse de uzun vadeli bir sorun haline de gelebilir. Tırnak ısırma hastalığı (onikomikoz olarak da adlandırılır) tırnağı ısırıp yırtarak bu dokuları yok eden uzun süreli kontrol edilemeyen bir alışkanlıktır. Parmak emme, koklama, saçın çekilmesi, diş gıcırdatma ve çimdikleme gibi diğer “vücuda yönelik tekrarlayan davranış bozuklukları” ile birlikte sınıflandırılır. Tedavi için hem psikolojik hem de fiziksel faktörler birlikte değerlendirilmelidir.

Tırnak yeme hastalığı her zaman patolojik bir durum değildir. Bununla birlikte, sağlıklı ve sağlıksız davranış arasındaki çizgi tam olarak net değildir. Ancak sağlıklı insanlarda bu alışkanlık geçicidir ve uzun sürmez. Patolojik bir sorun haline geldiğinde sıklığı, yoğunluğu ve süresinin sağlıklı bireylere göre çok daha fazla olduğu görülmüştür.

Tırnak Yeme Nedenleri Nelerdir?

Tırnak yeme, stres anında daha da kötüleşebilen duygusal değişikliklere bir yanıt olarak görülür. Hastalığın temel nedenini belirlemek zordur. Ancak bazı olası nedenler şunlardır:

Genetik yatkınlık: Bazı insanlar, bedene yönelik davranış bozuklukları geliştirme konusunda genetik bir eğilime sahip olabilir. Ancak bu kişilerin yakın akrabalarındaki ruh hali değişiklikleri ve anksiyete ortalamanın üzerindedir ve bu da genetik faktörlerin etkili olabileceğini göstermektedir.

Öğrenilmiş davranış: Bu aynı zamanda ailenin öğrenilmiş davranışı olabilir.

Anksiyete: Tırnak yeme alışkanlıkları kaygı ile ilgilidir. Çiğnemenin depresyonu, stresi, gerginliği veya can sıkıntısını hafiflettiği düşünülmektedir. Tırnak yeme alışkanlığı olan insanlar, gergin, sıkılmış, yalnız, hatta aç veya korkmuş hissettiklerinde bunu yaparlar.

Bebeklik: Bebeklik döneminde başparmak emen bebeklerin ileride tırnak yemeye meyilli olduğu görülmüştür.

Tırnak yeme, genellikle bilinçsiz olan otomatik bir davranıştır. Psikolojik nedenlerden bazıları:

• Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB)
• Ayrılık kaygısı
• Enürezis (Gece altını ıslatma)
• Tikler (Tourette Sendromu)
• Obsesif kompulsif bozukluk
• Şiddetli depresyon
• Yaygın gelişimsel bozukluklar

Bu hastalıkları olan kişilerde tırnak yeme alışkanlığı yaygındır.

Tırnak Yeme Alışkanlığı Ne Zaman Başlar?

Tırnak yeme alışkanlığı genellikle 4 yaş civarında başlar ve ergenliğe kadar sürer. Yaşla birlikte azalsa veya dursa da bazı kişilerde yetişkinliğe kadar devam eder. Genellikle endişeli, üzgün insanlarda duygularla baş etmenin bir yolu olarak ortaya çıkar. Bu aynı zamanda bir öğrenme davranışı olabilir. Parmak emme ve dudak ısırma gibi ağız alışkanlıklarının devamı olarak da görülebilir. Bebeklik döneminde parmak emme durumu oldukça normaldir fakat bebek aşırıya kaçarsa müdahale gerekebilir.

Çocuklarda Tırnak Yeme Alışkanlığı

Tırnak yeme alışkanlığı olan çoğu çocuğun genellikle özgüven eksikliği ve basmakalıp davranışları vardır. Tırnak ısırmalarıyla ilişkili en yaygın zihinsel sorunlar dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu, direnç bozukluğu ve ayrılık anksiyetesi bozukluğudur. Bununla birlikte, dudak ısırma alışkanlığı da en yaygın klişelerdir.

Tırnak yeme alışkanlığına eşlik eden hastalıklar ve bu hastalıkların nedenleri ve sonuçları değerlendirilerek yönetilmelidir. Sadece etkilenen çocuklar değil, diğer aile üyeleri de sorunun üstesinden gelmede rol ve sorumluluk almalıdır. Bu alışkanlığa sahip çocukların sosyal davranışları sınırlıdır. Sıklıkla eleştirileceklerini düşündükleri için, başkalarının yanında uygulamalı davranış gerektiren yazı yazma, çizim yapma veya oyun oynama gibi davranışlardan kaçınırlar.

Bu tür eleştiri, alay, utanç veya cezalandırma, bir çocuğun tırnak yeme davranışını düzeltemez, aynı zamanda stresi, hayal kırıklığını, umutsuzluğu ve endişeyi artırabilir. Tırnaklarını yeme alışkanlığı olan birçok çocuk bunu tek başına durdurmaya çalışırsa başarısız olur. Bu nedenle alışma sürecinde etkileşimde bulundukları kişilerin tutumu belirleyicidir.

Tırnak Yeme Alışkanlığından Kurtulmak İçin Ne Yapılmalı?

Bu alışkanlıktan kurtulmak için motivasyon çok önemlidir. Öncelikle tırnaklarınızı yemeyi bırakmanız gerektiğine inanmalısınız. Bu süreçte çocuklar için aile desteği ve teşvik önceliklidir. Tırnak yeme alışkanlığı uzun süreli bir alışkanlık haline gelmediyse bazı tekniklere dikkat ederek kendinizi kurtarabilirsiniz.

• Tetikleyicinizi belirleyin. Bunlar can sıkıntısı, stres, kaygı duygusu veya farklı fiziksel tetikleyiciler olabilir. Tırnak ısırmasına neden olan koşulları arayarak, bunları azaltmak veya ortadan kaldırmak sorunu çözmeye yardımcı olabilir.
• Tırnaklarınızı kısa kesin. Bu tırnaklarınızı yeme isteğini biraz da olsa azaltır.
• Tadı kötü olan acı oje sürün. Kolayca bulunabilen bu tırnak cilaları çok etkili olmasa da bazı insanlar için faydalı olabilir.
• Düzenli olarak manikür yapın. Alternatif olarak, tırnaklarınızı bant ile kaplayabilir veya eldiven takabilirsiniz.
• Tırnak yeme alışkanlıkları yerine iyi alışkanlıklar koymayı deneyin. Sakız çiğnemek hem dişlerinize faydalıdır hem de tırnak yeme dürtünüzü bastırabilir.
• Yavaş yavaş tırnaklarınızı yemeyi bırakmaya çalışın. Tırnakları gruplara ayırın, önce bir tırnak grubunu yemeyi bırakın ve başarılı olduktan sonra başka bir tırnak grubunu yemeyi bırakın. Tırnaklarınızı artık ısırmayana kadar bu uygulamaya devam edin.

Tırnak Yeme Hastalığı Tedavi Edilir Mi?

Kronik vakalarda hastanın tırnak yeme davranışının duygusal faktörleri araştırılmalı ve bu faktörler azaltılmalı veya ortadan kaldırılmalıdır. Hasta ve çevresi için bazı eğitimler veya belirli tedaviler alışkanlıktan kurtulmaya yardımcı olabilir.

Hangi tedavi yöntemi kullanılırsa kullanılsın hasta ve çevresi eğitilmelidir. Cezalandırma, tehdit veya alay etme gibi tepkiler davranışların artmasına neden olabilir. Aksine hastaların eylemlerinden dolayı suçlanmamaları gerekir. Destek ve güven vererek teşvik edilmelidir. Tırnak yeme alışkanlığı tedavi edilebilir ancak uzun zaman alacağı unutulmamalı ve tedaviye kararlı bir şekilde devam edilmelidir.

 

Bir önceki yazımız olan Sivilce Lekelerinden Kurtulmak İçin 8 Doğal Yöntem başlıklı makalemizde Sivilce lekeleri için maskeler ve sivilce lekesi için kürler hakkında bilgiler verilmektedir.